Test dłut w polu 👉 które wytrzyma najdłużej?
Okiem eksperta na temat części zamiennych- sprawdzamy ścieralność dłut
Szeroki wybór dłut rolniczych do pługów wywołuje wiele pytań i wątpliwości. Witam serdecznie, nazywam się Artur Kędra i kieruję działem części zamiennych w firmie Korbanek. Dziś chciałbym przybliżyć temat dłut rolniczych oraz odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania związane z ich użytkowaniem. W dalszej części zaprezentuję także wyniki testów polowych, które przeprowadziliśmy.
Najczęściej pojawiające się pytania to:
- Co wpływa na trwałość i zużycie dłut rolniczych?
- Jak rozpoznać moment, w którym dłuto wymaga wymiany?
- Czy praca z mocno zużytymi dłutami ma negatywny wpływ na pług lub ciągnik?
- Czy lepiej wybrać oryginalne dłuta, czy warto rozważyć zamienniki?
- Z jakiego materiału powinny być wykonane dłuta, aby były jak najbardziej wytrzymałe?
- Czy dłuta z węglika spiekanego są bardziej opłacalne od stalowych?
- Jakie dłuta najlepiej sprawdzają się w orce na glebach lekkich, a jakie na ciężkich?
Dłuto jest kluczowym elementem roboczym pługa, który znacząco wpływa na efektywność pracy w polu. Dlatego istotne jest, aby było wykonane z wysokiej jakości materiału, który sprosta trudnym warunkom eksploatacji.
Rozpoczynamy serię testów, która ma na celu sprawdzenie wytrzymałości i szybkości zużycia różnych rodzajów dłut. Testy będą trwały do momentu, aż każde z dłut nie będzie w stanie kontynuować orki. Wyniki będziemy prezentować w serii filmów, aby zobrazować różnice w trwałości poszczególnych modeli.
Przebieg testów
Do testów użyliśmy dwóch zestawów maszyn: ciągników Aupax wyposażonych w pługi obrotowe Gregoire Besson Rover 40. Każdy zestaw zaorał pole o powierzchni 4 ha (2 ha na każdy pług). Po pierwszym dniu pracy dłuta zostały zdemontowane i zważone, aby sprawdzić stopień ich zużycia.
Do pomiarów wykorzystaliśmy precyzyjną wagę o dokładności 1 g. Warto zaznaczyć, że użyte pługi obrotowe umożliwiły równomierne zaoranie po 1 ha gleby na każdą stronę.
Kluczowe informacje o dłutach
Dłuta to elementy wymienne, które mają bezpośredni kontakt z ziemią i znajdującymi się w niej obiektami. Dlatego muszą być odporne na ścieranie, uszkodzenia mechaniczne oraz trudne warunki atmosferyczne. Dłuta dzielą się na lewe i prawe, co zależy od strony, na której są montowane na lemieszu. Przy wyborze dłut należy upewnić się, że pasują one do konkretnego modelu pługa oraz spełniają wymagania użytkownika.
Czynniki wpływające na zużycie dłut rolniczych

- Typ gleby
- Kamieniste i ciężkie gleby zawierają znaczną ilość żwiru i kamieni, co prowadzi do intensywniejszego ścierania dłut.
- Piaszczyste gleby działają jak naturalny papier ścierny, co przyspiesza proces zużycia dłut.
- Gleby gliniaste i lekkie charakteryzują się mniejszą agresywnością, co przekłada się na dłuższą żywotność dłut.
- Materiał wykonania dłuta
- Dłuta stalowe są tańsze, lecz mniej odporne na ścieranie.
- Dłuta wzmacniane (np. z węglika spiekanego) wyróżniają się większą odpornością na zużycie, co czyni je bardziej ekonomicznymi w dłuższym okresie użytkowania. Testy pokażą, jak wypadają w porównaniu z innymi materiałami.
- Częstotliwość użytkowania
- Regularna eksploatacja im częściej dłuta są używane, tym szybciej ulegają zużyciu.
- Głębokość pracy głębsza orka oznacza większy kontakt z glebą, co przyspiesza ścieranie dłut.
- Prędkość pracy
- Zbyt szybka jazda- wyższa prędkość zwiększa tarcie i obciążenie na dłutach, co przyspiesza ich zużycie. Dla większości narzędzi rolniczych przyspieszenie pracy powoduje potęgowe zwiększenie zużycia.
- Optymalna prędkość- uważa się, że 8-9 km/h to idealna prędkość dla efektywnej orki, która nie nadmiernie obciąża dłuta.
- Warunki atmosferyczne
- Suche gleby powodują wyższe tarcie, co przyspiesza ścieranie dłut.
- Wilgotne gleby redukują opory robocze i wydłużają trwałość elementów roboczych.
- Kształt i konstrukcja dłut
- Specjalne profile- zoptymalizowane konstrukcje dłut mogą zmniejszać opory pracy i równomiernie rozkładać zużycie.
- Standardowe dłuta mogą zużywać się szybciej, jeśli nie są odpowiednio dopasowane do warunków glebowych.
- Konserwacja i montaż
- Brak regularnej konserwacji- zaniedbane dłuta szybciej tracą swoje właściwości użytkowe.
- Niepoprawny montaż- niewłaściwie zamontowane dłuto prowadzi do nierównomiernego ścierania.
- Obciążenie pługa
- Zbyt duże obciążenie może przyspieszyć ścieranie dłut, zwłaszcza w ciężkich warunkach glebowych.
- Odpowiednie ustawienie- dobre rozłożenie obciążeń podczas orki pozwala na równomierne zużycie roboczych elementów pługa i zwiększa wydajność pracy.
Zużycie dłut zależy przede wszystkim od warunków pracy (rodzaju gleby, pogody), sposobu użytkowania oraz jakości samych dłut. Aby zminimalizować ścieranie, warto stosować dłuta odpowiednie do rodzaju gleby, kontrolować prędkość pracy oraz regularnie serwisować sprzęt. Wybór dłut wyższej jakości, choć droższy, często okazuje się bardziej opłacalny w dłuższej perspektywie.
Jak rozpoznać zużycie dłuta i kiedy je wymienić?

- Skrócenie długości dłuta
Naturalne ścieranie podczas pracy powoduje, że dłuto staje się wyraźnie krótsze od swojej pierwotnej długości. To widoczny sygnał, że należy rozważyć jego wymianę. - Zaokrąglone krawędzie robocze
Ostrze dłuta traci swoją ostrość i zaokrągla się, co prowadzi do większych oporów w trakcie pracy oraz obniżenia efektywności orki. - Spadek wydajności orki
Zużyte dłuto nie przecina gleby tak skutecznie, co może skutkować nierówną orką lub pozostawianiem niezaoranych fragmentów pola. - Pęknięcia lub wykruszenia materiału
Uszkodzenia takie jak pęknięcia, odkształcenia czy wykruszenia wpływają na bezpieczeństwo i wydajność pracy, co wymaga natychmiastowej wymiany dłuta. - Zwiększone zużycie paliwa
Dłuto w złym stanie stawia większy opór, przez co traktor musi pracować intensywniej, co prowadzi do wyższego zużycia paliwa.
Kiedy należy wymienić dłuto?
- Minimalna długość dłuta
Producenci podają zalecaną minimalną długość dłuta, po osiągnięciu której wymiana jest konieczna. Zwykle, gdy dłuto zostaje skrócone o 40–50% swojej pierwotnej długości, należy je wymienić. - Stan śruby i nakrętki
Rolnicy często monitorują stan śruby mocującej. Gdy zaczyna się ona ścierać, dłuto może być odwracane (jeśli konstrukcja na to pozwala), co wydłuża jego żywotność. - Problemy z penetracją gleby
Jeśli pług ma trudności z odpowiednim zagłębianiem się w glebę, oznacza to, że dłuto jest już zbyt zużyte i wymaga wymiany. - Przegląd przed sezonem
Regularna kontrola dłut przed rozpoczęciem prac polowych pozwala uniknąć problemów w trakcie intensywnej eksploatacji. - Widoczne uszkodzenia
Pęknięcia lub poważne odkształcenia wymagają natychmiastowej wymiany, aby uniknąć dalszych awarii maszyny.
Dlaczego warto wymieniać dłuto na czas?
- Poprawa efektywności pracy
Nowe dłuto zapewnia większą wydajność i mniejsze opory, co przekłada się na lepsze wyniki orki. - Ochrona sprzętu
Zużyte dłuto obciąża inne elementy pługa i ciągnika, co może prowadzić do ich szybszego zużycia lub uszkodzenia. - Obniżenie kosztów eksploatacji
Wymiana dłuta w odpowiednim czasie zmniejsza zużycie paliwa, ogranicza awarie innych elementów pługa i redukuje koszty związane z dodatkowymi naprawami.
Warto pamiętać, że dbanie o dłuta i ich regularna kontrola to klucz do efektywnej i ekonomicznej pracy w polu.
Czy zużyte dłuta mają negatywny wpływ na pług i traktor?
Tak, praca z zużytymi dłutami negatywnie oddziałuje zarówno na pług, jak i na traktor.
- Zwiększone obciążenie innych elementów pługa- zużyte dłuta nie przecinają skutecznie gleby, co powoduje dodatkowe obciążenie na pozostałe części robocze, takie jak odkładnice czy redlice. Może to przyspieszyć ich zużycie.
- Wyższe ryzyko uszkodzeń- zaokrąglone lub nierówne dłuta generują nierównomierne naprężenia, które mogą prowadzić do uszkodzeń konstrukcji pługa, takich jak pęknięcia ramy.
- Gorsza jakość orki- zużyte dłuta nie wnikają w glebę wystarczająco głęboko, co skutkuje niepełnym zaoraniem gleby i koniecznością powtarzania pracy.
- Wyższe zużycie paliwa- większy opór podczas pracy z zużytymi dłutami powoduje, że traktor musi pracować ciężej, co prowadzi do większego zużycia paliwa.
- Obciążenie układu napędowego- zwiększone opory robocze mogą nadmiernie obciążać skrzynię biegów, wały napędowe i sprzęgło, co przyspiesza ich zużycie i może prowadzić do awarii.
- Spadek wydajności pracy- traktor pracuje wolniej, a konieczność kilkukrotnego przejazdu po tym samym polu wydłuża czas pracy i powoduje większe obciążenie sprzętu.
Czy warto wybrać oryginalne dłuta czy zamienniki?

Oryginalne dłuta charakteryzują się wysoką trwałością i niezawodnością. Są zawsze w pełni kompatybilne z danym modelem pługa, ale ich cena jest wyższa.
Zamienniki mogą stanowić tańszą alternatywę, pod warunkiem że pochodzą od sprawdzonych producentów i są dobrze dopasowane do maszyny. Przy wyborze warto wziąć pod uwagę budżet, intensywność użytkowania oraz rodzaj gleby, na której wykonuje się prace.
Zamienniki wzmocnione węglikiem wolframu, choć często droższe od standardowych, mogą być dobrą inwestycją w przypadku intensywnej eksploatacji lub pracy w trudnych warunkach glebowych. Ostateczna decyzja powinna uwzględniać stosunek jakości do ceny, a także indywidualne potrzeby użytkownika
Z jakich materiałów wykonuje się dłuta i które są najtrwalsze?
Dłuta rolnicze produkowane są z różnorodnych materiałów, które determinują ich wytrzymałość, trwałość oraz przydatność w określonych warunkach glebowych. Do najczęściej wykorzystywanych materiałów należą:
- Stal węglowa
Jest to najbardziej powszechny materiał stosowany w produkcji dłut. - Stal borowa
Dzięki zawartości boru stal ta cechuje się większą twardością i odpornością na ścieranie. - Stal manganowa
Dodatek manganu zwiększa wytrzymałość i odporność na zużycie. - Węglik spiekany
Połączenie węglika wolframu i kobaltu, które charakteryzuje się wyjątkową twardością. Węglik spiekany jest często stosowany jako nakładki na stalowe dłuta, co znacząco wydłuża ich żywotność. - Stal hartowana
Poddanie dłut procesowi hartowania sprawia, że zyskują one większą odporność na zużycie oraz wytrzymałość.
Najtrwalsze dłuta to te wzbogacone węglikiem wolframu lub wyposażone w nakładki z tego materiału. Dzięki wysokiej odporności na ścieranie doskonale sprawdzają się w pracy na trudnych i kamienistych glebach. Ze względu na wyższą cenę są jednak wybierane głównie przez gospodarstwa o intensywnej eksploatacji.
Czy dłuta z węglika spiekanego są bardziej opłacalne niż stalowe?

Dłuta z węglika spiekanego mogą być korzystniejszym rozwiązaniem w dłuższej perspektywie, ale ich opłacalność zależy od kilku kluczowych czynników.
Zalety dłut z węglika spiekanego:
- Wyjątkowa trwałość
- Wytrzymują od 3 do 5 razy dłużej niż standardowe dłuta stalowe.
- Są szczególnie odporne na ścieranie w trudnych warunkach, takich jak kamieniste czy piaszczyste gleby.
- Rzadziej wymagają wymiany
- Dzięki dłuższej żywotności zmniejszają częstotliwość wymiany, co redukuje koszty pracy i przestojów.
- Lepsza efektywność pracy
- Zachowują ostrość przez dłuższy czas, co ułatwia orkę i zmniejsza opory robocze.
- Niższe zużycie paliwa
- Mniejszy opór podczas pracy wpływa na mniejsze zużycie paliwa przez traktor.
Wady dłut z węglika spiekanego:
- Wyższa cena początkowa
- Koszt dłut z węglika jest znacznie wyższy – mogą być nawet 3–5 razy droższe od stalowych.
- Mniejsza odporność na uderzenia
- Pomimo wysokiej twardości są bardziej podatne na uszkodzenia w przypadku uderzenia w kamienie. Producent zazwyczaj zaleca kontynuowanie pracy, jeśli płytka wolframowa jest jedynie częściowo uszkodzona, natomiast całkowite jej odpadnięcie kwalifikuje dłuto do reklamacji.
- Mniej ekonomiczne w lekkich glebach
- Na lekkich lub mniej ścierających glebach dłuta stalowe są bardziej opłacalne, ponieważ zużywają się wolniej, a ich niższa cena jest wystarczająca dla takich warunków.
Dłuta z węglika spiekanego to doskonały wybór w trudnych warunkach glebowych i przy intensywnej eksploatacji, ponieważ ich trwałość rekompensuje wyższy koszt zakupu. Natomiast w przypadku lekkich gleb lub sporadycznego użytkowania dłuta stalowe mogą okazać się bardziej ekonomiczne. Wybór zależy od rodzaju gleby, częstotliwości użytkowania oraz dostępnego budżetu.
Jakie dłuta są najlepsze do orki na glebach lekkich i ciężkich?
Wybór odpowiednich dłut do orki zależy od rodzaju gleby, ponieważ różne warunki glebowe wymagają różnych materiałów i konstrukcji. Oto zalecenia dotyczące doboru dłut w zależności od typu gleby:
- Gleby lekkie:
Najlepszym wyborem będą dłuta wykonane ze stali węglowej lub borowej, które są wystarczająco trwałe, a jednocześnie ekonomiczne w takich warunkach. - Gleby średnie:
Zaleca się użycie dłut ze stali borowej lub hartowanej, które oferują większą odporność na ścieranie. - Gleby trudne i kamieniste:
Najlepiej sprawdzają się dłuta z nakładkami z węglika spiekanego lub wykonane ze stali manganowej, które cechują się dużą wytrzymałością. - Intensywna eksploatacja:
Przy częstym użytkowaniu i trudnych warunkach warto inwestować w dłuta z węglika spiekanego, mimo ich wyższej ceny, ponieważ charakteryzują się one dłuższą żywotnością. - Gleby mieszane (np. gliniasto-piaszczyste):
Uniwersalnym rozwiązaniem są dłuta ze stali borowej lub manganowej, które radzą sobie w zmiennych warunkach.
W przypadku intensywnego użytkowania dłuta z węglika spiekanego okazują się opłacalne, ponieważ ich trwałość redukuje częstotliwość wymiany.
Test polowy dłut – weryfikacja teoretycznych założeń
Aby zweryfikować powyższe zalecenia, przeprowadziliśmy test polowy na glebach o mieszanej strukturze. Warunki testowe obejmowały pole, gdzie około 60% powierzchni stanowiły gleby piaszczyste, a pozostałe 40% gleby cięższe. Testowane pole było wolne od kamieni, co zmniejszyło obciążenie elementów roboczych.
Zestawy testowe:
- Zestaw 1: Ciągnik Aupax 4110 z pługiem Gregoire Besson Rover 40.
- Zestaw 2: Ciągnik Aupax 5130 również wyposażony w pług Gregoire Besson Rover 40.
Testowane dłuta:
- Oryginalne dłuta Gregoire Besson (stal borowa).
- Dłuta Agricarb w trzech poziomach wzmocnienia odporności na ścieranie (węglik spiekany).
- Dłuta marki Granit (stal borowa).
- Dłuta marki Frank (stal borowa).
Wyniki pierwszego etapu testu
Każde z dłut zostało dokładnie zważone przed i po pracy w celu określenia poziomu zużycia. Testy obejmowały porównanie trwałości i efektywności pracy w rzeczywistych warunkach polowych. Szczegółowe dane i wyniki można znaleźć w załączonym materiale wideo oraz poniżej:
Pług operujący z Ciągnikiem Aupax 4110
Korpus 1 L – dłuto GB – waga początkowa 1 980g, prawy 1 – waga 1 985
Korpus 2 L – dłuto GB – waga początkowa 1950g, prawy 2 – waga 1975
Korpus 3 L – dłuto AC I – waga początkowa 2 435g, prawy 3 – waga 2 440
Korpus 4 L – dłuto AC II – waga początkowa 2 575, prawy 4 – waga 2 570
Zużycie stwierdzone po pierwszym teście dla tych dłut wyniosło
Korpus 1L – waga 1 968 – zużycie 12g, prawy 1 – waga 1965 – zużycie 20g
Korpus 2L – waga 1 941 – zużycie 9g, prawy 2 – waga 1966 – zużycie 9g
Korpus 3L – waga 2 429 – zużycie 6g, prawy 3 – waga 2 435 – zużycie 5g
Korpus 4L – waga 2 571- zużycie 4g, prawy – waga 2 566g – zużycie 4g
Pług operujący z Ciągnikiem Aupax 5130
Korpus 1 L – dłuto GB – waga początkowa 2 070g, prawy 1 – waga 2 070
Korpus 2 L – dłuto GB – waga początkowa 2 065g, prawy 2 – waga 2 070
Korpus 3 L – dłuto Frank – waga początkowa 2 110g, prawy 3 – waga 2 135
Korpus 4 L – dłuto AC III – waga początkowa 2 660, prawy 4 – waga 2 705
Zużycie stwierdzone po pierwszym teście dla tych dłut wyniosło
Korpus 1L – waga 2 053 – zużycie 17g, prawy 1 – waga 2 061 – zużycie 9g
Korpus 2L – waga 2 047 – zużycie 18g, prawy 2 – waga 2 061 – zużycie 9g
Korpus 3L – waga 2 100 – zużycie 10g, prawy 3 – waga 2 124 – zużycie 11g
Korpus 4L – waga 2 654- zużycie 6g, prawy – waga 2 702 – zużycie 3g
W tabelce można zobaczyć łączne zużycie par dłut w gramach i % po przepracowaniu przez każde z nich 1 ha.
Aupax 4000 | Pług GB Rover 40 | % zużycia po 1 ha | g zużycie | ||||
Gregoire Besson | L1 | GE173331 | P1 | GE173332 | -0,8 | 32 | |
Gregoire Besson | L2 | GE173331 | P2 | GE173332 | -0,5 | 18 | |
Agri Carb I | L3 | AIPBG0023G | P3 | AIPBG0023D | -0,2 | 11 | |
Agri Carb II | L4 | AIPBG0023-RG | P4 | AIPBG0023-RD | -0,2 | 8 |
Produkty dostępne u nas:
Produkty dostępne u nas:
Aupax 5000 | Pług GB Rover 40 | % zużycia po 1 ha | g zużycie | ||||
Granit | L1 | GT56037173331 | P1 | GT56037173332 | -0,6 | 26 | |
Granit | L2 | GT56037173331 | P2 | GT56037173332 | -0,7 | 27 | |
Frank | L3 | GT23637173331 | P3 | GT23637173332 | -0,5 | 21 | |
Agri Carb III | L4 | AIPBG0023-HRG | P4 | AIPBG0023-HRD | -0,2 | 9 |
Produkty dostępne u nas:
Produkty dostępne u nas:
Porównanie zużycia dłut – analiza wyników
Podczas testów przyjęliśmy, że zużycie dłut będziemy oceniać, sumując ubytki masy par dłut (prawego i lewego) z tego samego korpusu. Wynika to z praktyki stosowanej przez operatorów, którzy w razie potrzeby wymieniają dłuta w parach, aby zapewnić równomierną pracę pługa.
W trakcie pomiarów zauważyliśmy, że waga nowych dłut może różnić się między sobą, a także że zużycie poszczególnych sztuk w teście nie było identyczne, choć różnice były niewielkie.
Wyniki po przeoraniu 1 ha:
- Dłuta Agricarb z drugim poziomem wzmocnienia charakteryzowały się najmniejszym zużyciem – zaledwie 8 g na parę.
- Oryginalne dłuta Gregoire Besson (GB) zamontowane w ciągniku Aupax 4000 wykazały największe zużycie – aż 32 g na parę.
Różnice w zużyciu mogą wynikać nie tylko z jakości materiału, ale również z praktyki operatorów. Jeden z nich, Dawid, ustawił pług na większą głębokość, aby lepiej pokryć ślad ciągnika, co mogło przyczynić się do większego ścierania dłut. Z kolei Przemek, operator Aupax 5000, zadbał o równomierne zagłębienie pługa, co mogło ograniczyć zużycie.
Wnioski z testu:
- Dłuta z węglikiem spiekanym charakteryzują się większą trwałością i zużywają się wolniej niż dłuta stalowe, niezależnie od producenta.
- Sposób użytkowania pługa, w tym głębokość orki i styl pracy operatora, ma istotny wpływ na stopień zużycia roboczych elementów.
Będziemy kontynuować testy i na bieżąco aktualizować wyniki w naszej tabeli. Zapraszamy do śledzenia kolejnych materiałów na naszym kanale YouTube, gdzie szczegółowo omawiamy wyniki testów. Informacje o cenach testowanych dłut znajdziecie również na naszej stronie internetowej.
Wpis dodano 2024-11-23
Ostatnio oglądane