Gaśnice

Historia gaśnic

Z momentem pojawienia się ognia zauważono nie tylko pozytywy z niego płynące takie jak ogrzewanie otoczenia czy szybki sposób na karczowanie lasów, zakrzewień ale także jego niszczącą siłę wszystkiego co napotkał na swojej drodze. Tutaj pojawiła się potrzeba jego zatrzymania czy też zwalczania. Jako podstawowy czynnik przeciwdziałający i stawiający opór ogniu używano wody i w tym celu stworzono pierwsze systemy gaśnicze opierające się na transporcie i rozprowadzaniu. Cesarz Oktwin August w starożytnym Rzymie jako pierwszy zarządził powołanie specjalistycznej grupy wojskowych odpowiedzialny za zapewnienie dostępu do wody, którą za pomocą wiader oraz koszy gaszono pożary, nazwano ją Militia Vigilum. Używano także pierwszych sikawek, umożliwiały one zalewanie ognia wodą z większych odległości. Dopiero w XVII wieku zaczęto rozmyślać nad wynalezieniem specjalistycznego sprzętu gaśniczego używanego do czasów dzisiejszych. Pierwszą gaśnice zaprojektowano w 1734 roku, jej wynalazcą był niemiecki medyk M.Fusche był to szklany pojemnik ze słona wodą, wrzucano go w ogień, pod wpływem ciepła szkło ulegało roztopieniu a woda gasiła ogień. Następny przełom nastąpił w 1816 roku, George’a Manby przedstawił projekt gaśnicy, która zawierała w swojej budowie wodny roztwór węglanu potasu a także sprężone powietrze.

Definicja gaśnicy – cena

Gaśnica jest to przedmiot a tak naprawdę urządzenie, które służy do gaszenia pożarów w początkowym stadium rozwoju. W samochodach osobowych, ciężarowych oraz pojazdach rolniczych, budowlanych stosuje się mniejsze gaśnicę. Natomiast większe są stosowane w budynkach użyteczności publicznej oraz przemysłowej a także w warsztatach naprawczych. Można się również spotkać z zespołami gaśnic nazywanych fachowo agregatami gaśniczymi złożonymi z jednej dużej lub z kilku gaśnic wyposażonych we wspólną dyszę dozującą. Taki zestaw jest zamontowany na dwukołowym wózku czy też podwoziu umożliwiającym przestawienie, transport gaśnic do miejsca wystąpienia pożaru. Występują również zestawy na wózku nazwanym trolley 2 takie zestawy składają się z kilku dużych gaśnic, powoduje to zwiększenie wydajności oraz skuteczności gaszenia większych pożarów. Zestaw gaśnic na mobilnym wózku dla wielu osób może wydawać się zbytecznym lub za drogim narzędziem ze względu na stosunkowo małą skuteczność ugaszenia dużego pożarów natomiast nie zdają sobie sprawy z zagrożenia wynikającego z początkowego stadium rozwoju, które może zaważyć na całym przebiegu i skali zagrożenia czy też zniszczeń spowodowanych przez ogień i wysoką temperaturę. Dobrym edukacyjnym sposobem są symulacje pożarów i zachowań w czasie zagrożenia organizowane przez strażaków. Jeżeli nie mieliśmy możliwości udziału w takim wydarzeniu dobrą alternatywą są filmy z takich symulacji dzięki, którym można dowiedzieć się oraz zdać sobie sprawę z ogromnej wagi zagrożenia dla ludzi oraz przekonać się w jak szybki i zaskakujący sposób może powstać pożar. Według oficjalnych przekonań pierwszy etap rozwoju pożaru trwa od 30 sekund do zaledwie 5 minut w zależności od warunków atmosferycznych, wilgotności powietrza oraz dostępności materiałów łatwopalnych czy to stałych czy w stanie płynnym. Z tego powodu od momentu zauważenia dymu zostaje stosunkowo mało czasu na ugaszenie ognia, zazwyczaj nie wystarcza na to jedna mała gaśnica w większości przypadków w momencie pójścia po kolejną i powrotu pożar jest na tyle duży że zwykłe gaśnice nie wystarczą. W tej sytuacji zostaje tylko straż pożarna, której dojazd na miejsce zdarzenie może trwać za długo aby uniknąć strat materialnych a nierzadko nawet śmierci ludzi przebywających w pobliżu. Dlatego warto zabezpieczyć się w sprzęt pozwalający na stłumienie większości rozpoczynających się pożarów. Mobilne zestawy gaśnicze kosztują około 600 – 700 złotych a mogą uratować rzeczy warte często kilkaset tysięcy złotych. W przypadku stosowania trzech gaśnic wysokiej skuteczności gaszenia, można uzyskać nawet sześciokrotny wzrost siły gaszenia w porównaniu do małej pojedynczej gaśnicy. Dodatkowym przedmiotem w jaki może być wyposażony zestaw są wysoko wspomagające efektywność gaszenia – koce gaśnicze. Zbilansowanie działań o zwiększonej mocy gaszenia, zminimalizowanie czasu potrzebnego na wykonanie operacji oraz intuicyjna i szybka obsługa zespołu pozwala na efektywne ugaszenie pożaru w początkowej fazie minimalizując zagrożenie, straty materialne oraz działanie do przyjazdu straży pożarnej. Zamontowanie podobnego zespołu gaśniczego na przykład na kombajnie zbożowym, który jest jedną z najbardziej narażonych maszyn rolniczych na wystąpienie pożaru może skutkować uratowaniem samej maszyn a także płodów rolnych. W tego typu maszynach zamiast wózka stosuje się uchwyty, wieszaki do gaśnic i montuje się je w strefach gdzie wystąpienie ognia jest przewidywane.

Polskie oznaczenia gaśnic

Polskie prawo nakazuje malowanie gaśnic śniegowych wyłącznie na kolor czerwony jest to określone w Polskiej normie PN-EN 3-7:2004 Gaśnice przenośne – Rodzaje. W tej normie określone są również czas działania, testy pożarowe z grupy A i B oraz dokładne oznaczenie farby jakim jest RAL 3000. Wszystkie gaśnice muszą posiadać etykietę opisującą sposób ich użycia oraz przeznaczenie, gdyż są one podzielone ze względu na rodzaj palących się rzeczy oraz na to w jakim otoczeniu się znajdują. Aktualnie wszystkie wymagania określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Znajdują się w nim takie wytyczne jak: rozmieszczenie gaśnic w obiektach – powinny być ustawione w miejscach łatwo dostępnych takich jak wejścia do budynków, na korytarzach, w miejscach nie narażonych na wysokie temperatury, na klatkach schodowych; warunki rozmieszczenia – gaśnica musi być umieszczona tak aby każda osoba w budynku miała do niej maksymalnie 30 metrów, dostęp do gaśnicy musi mień szerokość minimum 1 metra, każda gaśnica musi posiadać zawór samozamykalny, który umożliwia wypływ środka gaśniczego. Każda gaśnica o pojemności przekraczającej 3 kilogramy środka gaśniczego powinna być wyposażona w przewód o określonej długości. Długość przewodu to 80 procent wysokości poszczególnej gaśnicy, jeżeli gaśnica ma wysokość 100 centymetrów to powinna posiadać przewód o minimalnej długości 80 centymetrów. Ściśle określone są również czynniki napędowe, w gaśnicach mogą nimi być wyłącznie gazy niepalne i jednocześnie obojętne są nimi między innymi hel, azot, argon. Natomiast ze względu na różnego rodzaju kształty oraz wypełnienia zostały wprowadzone oznaczenia w formie liter, które mają za zadanie w przejrzysty i czytelny sposób informować do jakiego typu pożaru mogą zostać użyte. Ze względu na to, że polska należy do Unii Europejskiej oznaczenia literowe są znormalizowane i są takie same na terenie całej Europy. Więc następująco oznaczają: A – gaszenie pożarów stałych ciał, które w momencie spalania powodują płomienie oraz podlegają rozżarzeniu, są nimi między innymi papier, drewno, guma, węgiel; B – gaszenie palących się cieczy oraz ciał stałych, które w efekcie palenia topią się na przykład słoma, benzyna, polietylen; C – gaszenie gazów łatwopalnych, między innymi propan, acetylen, metan; D – gaszenie metali palnych takich jak sód, uran, lit, magnez oraz podobne; F – gaszenie łatwopalnych środków do gotowania, zalicza się do nich między innymi tłuszcz zwierzęcy, olej roślinny. Na starszych gaśnicach litera „F” oznaczała specyfikację do gaszenia pożarów w pobliżu urządzeń podłączonych do prądu elektrycznego, w teraźniejszych gaśnicach na korpusie znajduje się napis o tym informujący.

Podstawowe rodzaje gaśnic a cena

W razie zauważenia pożaru należy bezzwłocznie zawiadomić straż pożarną oraz ewakuować wszystkie osoby przebywające w pobliżu, można również spróbować zgasić ogień między innymi za pomocą gaśnicy. Aby nie zrobić sobie krzywdy należy odpowiednio wybrać rodzaj gaśnicy do źródła ognia, jest to bardzo ważne ze względów bezpieczeństwa. Do tego działania już od młodych lat dzieci w szkole podstawowej są uczone aby nie gasić rozpalonego oleju, tłuszczu za pomocą wody. Nie są jedyne zasady jakie należy znać – warto też wiedzieć jaki typ gaśnicy użyć do stłumienia pożaru urządzeń podłączonych do prądu czy palącego się silnika w samochodzie osobowym, kombajnie zbożowym, ciągnika rolniczego oraz wielu innych pojazdów zarówno rolniczych, transportowych a także budowlanych. Dlatego wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje gaśnic, są nimi: gaśnice proszkowe – jako podstawowe działanie zalicza się odizolowanie płonącego przedmiotu, narzędzia, powierzchni od dopływu tlenu. Powoduje to przygasanie ognia gdyż do procesu spalania niezbędny jest tlen, jako główne substancje umożliwiające takie działanie stosowane są proszki różnorodne między innymi fosforowe, węglanowe. Używane są one do gaszenia cieczy i gazów, gaśnice fosforowe mogą dodatkowo gasić źródła ognia pochodzenia organicznego i są bardziej odporne na wstrząsy oraz zawilgocenie dlatego zyskały większą popularność. Wyróżniamy również gaśnice śniegowe – wypełnione są dwutlenkiem węgla (CO2), ich nazwa pochodzi od wyglądu środka gaśniczego po użyciu gaśnicy. Tego rodzaju gaśnice używane są do gaszenia płonących urządzeń elektryczny o napięciu do 1000 V przy zachowaniu minimum jednego metra odstępu od urządzenia, płonących gazów oraz wszelkiego rodzaju cieczy palnych jak na przykład benzyna. Nie nadają się do gaszenia płonących ubrań na człowieku gdyż dwutlenek węgla po uwolnieniu z gaśnicy osiąga temperaturę równą  -78 stopni i pokrywa powierzchnie cienką warstwą suchego lodu, co spowodowałoby silne i nieodwracalne uszkodzenia ciała. Do zalet gaśnic śniegowych należy dodać, że nie pozostawiają śladów po gaszeniu. Trzecim rodzajem są gaśnice wodne – wypełnione są pianą gaśniczą, aby jej wyrzucenie było możliwe są napełnione gazem niepalnym pod stałym ciśnieniem, które należy sprawdzić przed użyciem na zainstalowanym manometrze, jeżeli wskazówka jest w obszarze pola zielonego bez wątpliwości możemy zacząć gaszenie. Ze względu na dużą wilgotność piany nie należy używać ich do gaszenia urządzeń podłączonych do prądu.