Układ smarowania silnika

Zadania układu smarowania silnika

Jeden z najważniejszych układów dla naszego silnika. Rolą układu smarowania jest oczywiście zapewnianie odpowiedniego filmu smarnego dla każdej ruchomej, obrotowej części naszego silnika. Olej dostarczany jest między innymi do wałów korbowych, tłoków oraz wszystkich kół zębatych. Oprócz smarowania każdego elementu silnika olej odbiera również ciepło generowane przez poszczególne elementy w trakcie pracy. Ilość oleju krążącego po naszym układzie uzależniona jest od wielkości miski olejowej i może wahać się od kilku do nawet kilkunastu litrów pojemności. W ciągu godziny silnik jest w stanie przepompować nawet 2 tysiące litrów oleju. Dlatego tak ważnym czynnikiem wydłużającym pracę naszego silnika jest stosowanie dobrej jakości oleju oraz regularne wymiany filtra. Rozwój silników i stosowanie coraz to nowocześniejszej budowy wymaga wdrażania coraz to nowszych rozwiązań smarowania silnika w taki sposób by ten spełniał najnowsze normy dotyczące emisji pyłków. W silnikach czterosuwowych układy smarowania silnika możemy podzielić na dwie kategorie, mianowicie układ z mokrą oraz suchą miską olejową. W tym pierwszym z miski olejowej za pomocą pompy zasysany jest olej do układu, po opuszczeniu magistrali spływa on z powrotem do miski. Natomiast w układzie smarowania z suchą miską dostarczany jest do układu z zewnętrznego zasobnika za pomocą pompy umieszczonej wewnątrz silnika. Miejsce, w którym znajdowałaby się miska olejowa zastępuje niewielki zbiornik z którego olej jest odsysany i przepompowywany z powrotem do zbiornika. Elementami składającymi się na podstawowy układ smarowania są: miska olejowa, smok olejowy, pompa oleju, zawór zwrotny ciśnienia oleju, czujnik ciśnienia oleju, filtr oleju, zawór chłodnicy oleju, chłodnica oleju, wałki rozrządu, regulator ciśnienia oraz magistrala olejowa w bloku silnika.

Miska i smok olejowy

Podstawowym miejscem zbierania się oleju w naszym silniku jest miska olejowa, znajduje się na samym dole silnika, dlatego jest najbardziej podatna na uszkodzenia. Pływający w niej olej zasysany jest do układu przez pompę olejową za pośrednictwem smoka oleju. Jest to niebywale proste dla tego elementu układu, jednak jego nieprawidłowe działanie może doprowadzić do tragicznych w skutkach wydarzeń takich jak nawet w skrajnych przypadkach zatarcie silnika. Smok działa na zasadzie wstępnego filtra oleju, jego zapchanie może doprowadzić do zbyt niskiego ciśnienia w układzie, które potrzebne jest do prawidłowego nasmarowania wszystkich ruchomych elementów silnika lub turbosprężarki. Niskie ciśnienie oleju w układzie może objawić się za pomocą zapalonej kontrolki ciśnienia oleju na desce rozdzielczej. Możemy je skontrolować za pomocą stosunkowo tanich zestawów do mierzenia ciśnienia. Innymi skutkami zapchanego smoka olejowego mogą być: zatarcie turbosprężarki, przegrzewanie się silnika, obrócenie się panewek lub przyspieszone zużycie mechanicznych elementów silnika. Długie interwały wymiany oleju wraz ze zbyt długim zwlekaniem wymiany filtra znacząco przyczynią się do zapychania smoka. Olej pływający w silniku podlega procesom starzenia się i wraz z upływem czasu traci swoje właściwości chemiczne i fizyczne. Zaczyna coraz gorzej odprowadzać ciepło, zmniejsza się również grubość filmu smarnego przez co zwiększają się opory tarcia ruchomych elementów silnika.

Pompa oleju silnika

Bez niej działanie jakiegokolwiek silnika spalinowego byłoby nie możliwe. Pompa olejowa bo o niej oczywiście mowa jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu smarowania. Jej zadanie polega na zwiększaniu ciśnienia oleju, dzięki czemu ten jest w stanie dotrzeć do najdalszych zakątków naszego silnika. Z pośród najczęściej stosowanych pomp w silnikach spalinowych rozróżniamy pompy zębate o zazębieniu wewnętrznym lub zewnętrznym. Działanie obu opiera się na współpracy dwóch kół zębatych a same pompy napędzane są zwykle przez wał korbowy. W pierwszym przypadku olej zassany do wnętrza pompy przez kanał ssący trafia na dwa koła zębate umiejscowione obok siebie. Obracają się one z dużą prędkością w przeciwnych kierunkach przez co zgarniają olej i transportują go do dalszych części układu. Natomiast działanie pomp o zazębieniu wewnętrznym uzależnione jest od kół zębatych znajdujących się wewnątrz pompy. Olej transportowany jest w przestrzeniach między zębowych kół, które współpracują ze sobą z chirurgiczną precyzją. Zaletami pomp zębatych są prosta i stosunkowo niezawodna budowa. Ich praca jest możliwa w dość szerokim zakresie obrotowym od 500 do 400 obrotów na minutę a wydajność zależy od wspomnianej wartości obrotowej oraz wielkości samej pompy. By cieszyć się jak najdłużej sprawną pompą oleju należy tak jak w przypadku smoka olejowego pamiętać o regularnej wymianie oleju. Dodatkowo przy okazji wymiany filtra oleju dobrze jest rozciąć go i sprawdzić czy na jego powierzchni nie gromadzą się nadmiernie drobinki metalu, również dobrze jest sprawdzić olej czy nie pływają w nim opiłki mogące świadczyć o zacierającej się pompie.

Zawór i czujnik ciśnienia oleju

Czujnik ciśnienia oleju, którego zadaniem jest poinformowanie kierowcy poprzez zapalenie kontrolki na desce rozdzielczej naszego pojazdu o spadku ciśnienia oleju poniżej zadanej wartości minimalnej. W razie zaświecenia się kontrolki ciśnienia należy natychmiast unieruchomić silnik by nie doprowadzić do jego trwałego uszkodzenia. Zdarza się, że czujnik ulegnie uszkodzeniu przez co może nie poprawnie odczytywać ciśnienie i błędnie informować operatora o rzekomo niskim stanie. Nie poprawnie działający czujnik ciśnienia oleju należy bezzwłocznie wymienić, ponieważ ma on ogromny wpływ na pracę silnika, przykładowo nie działający czujnik, który nie wyśle sygnału o zbyt niskim ciśnieniu oleju przez co silnik nie zostanie unieruchomiony doprowadzić może do jego trwałego uszkodzenia, zatarcia się elementów obrotowych lub obrócenia panewek korbowodowych. Za regulację ciśnienia w układzie odpowiedzialny jest zawór ciśnieniowy umieszczony na wyjściu pompy olejowej. W naszym sklepie internetowym Korbanek znajdą Państwo szeroką ofertę czujników ciśnienia oleju pasujących między innymi do ciągników rolniczych marek Massey Ferguson i Fendt.

Filtr oleju

Podstawowy podział filtrów wynika z ich budowy. Na pokładzie naszego pojazdu możemy mieć filtr olejowy puszkowy lub taki z wymiennym wkładem. Zarówno jeden jak i drugi ma za zadanie zatrzymywać wszelkie zabrudzenia takie jak np. opiłki metalu przed krążeniem po naszym układzie. Musimy pamiętać, że każdy filtr ma swoją określoną pojemność. Oznacza to, że zbyt długi interwał wymiany może doprowadzić do zapychania się filtra i zmniejszenia jego przepustowości. Może to spowodować spadek ciśnienia w układzie i kłopoty z utrzymaniem filmu smarnego pomiędzy ruchomymi częściami oraz wzrost temperatury silnika. Dlatego tak istotnym jest, aby kupować filtry od sprawdzonych i niezawodnych producentów z wieloletnim doświadczeniem. W naszej ofercie znajdą Państwo filtry renomowanych marek takich jak Donaldson – jest to producent filtrów do między innymi pojazdów rolniczych. Od przeszło 100 lat dba o bezpieczeństwo naszego silnika i komfort pracy operatora. Konkurencja dla nie go są filtry Mann. Filtr należy każdorazowo wymienić przy okazji wymiany oleju w pojeździe. Dzięki temu będziemy mieli pewność, że nasz układ smarowania jest wolny od wszelkich zabrudzeń. Unikniemy drogich napraw i przestoju w użytkowaniu maszyny. Zalecamy przeprowadzać wymianę oleju przed rozpoczęciem sezonu żniwnego, aby zminimalizować ryzyko napraw w trakcie „gorącego” okresu, kiedy każdy dzień może być na wagę złota.

Chłodnica oleju

Budową przypomina chłodnicę płynu chłodzącego, jednak jest znacznie mniejsza. Chłodnice oleju możemy podzielić na dwa rodzaje. Pierwsze chłodzone powietrzem oraz takie chłodzone cieczą. Jej żywotność w porównaniu do innych elementów silnika jest nad wyraz długa, dlatego możemy powiedzieć, że jest prawie bezobsługowa. Aczkolwiek nie do końca w pełni sprawna chłodnica może przez długi czas nie dawać znaku swojego zużycia. Głównym problemem występującym w jej przypadku jest zapychanie się kanalików przez które przepływa olej. Sytuacja ta może być spowodowana zbyt rzadkimi wymianami oleju lub innym elementem silnika na przykład zacierającą się pompą, która zaczęła opiłkować przez co olej w bardzo krótkim czasie rozprowadza drobinki metalu po całym układzie. O przytkanej chłodnicy dowiemy się prawdopodobnie dopiero wtedy, kiedy  na desce rozdzielczej naszego pojazdu zapali się kontrolka temperatury, która poinformuje nas o przegrzewaniu się silnika. Drugą przypadłością chłodnic oleju jest ich rozszczelnienie się przez co dochodzi do zmieszania się cieczy chłodzącej z olejem. Olej krążący po układzie pod wyższym ciśnieniem niż płyn chłodzący trafia do jego obiegu zanieczyszczając go i zmniejszając wydajność układu. Może to również w niedługim czasie spowodować uszkodzenie pompy wody lub przegrzewanie się silnika. W przypadku, w którym to ciecz chłodząca dostanie się do układu smarowania skutki mogą być jeszcze bardziej opłakane. Rozrzedzony olej nie będzie w stanie prawidłowo nasmarować elementów ruchomych silnika i właściwie odprowadzać ciepło. W najgorszym wypadku doprowadzi to do zwiększenia się tarcia a te do nieodwracalnych szkód w naszej jednostce napędowej. Ważne jest, aby usterka chłodnicy była prawidłowo zdiagnozowana. Często mechanicy popełniają błąd i za pojawienie się płynu chłodzącego w układzie smarowania obwiniają uszczelkę pod głowicą. Zła diagnoza oprócz wymiany sprawnego elementu za którą oczywiście będziemy musieli zapłacić doprowadzi w krótkim czasie do ponownej wizyty na serwisie, jednak tym razem straty liczyć będziemy musieli w tysiącach złotych. Wymiana chłodnicy powinna zostać przeprowadzona w renomowanym serwisie, ponieważ wymaga to sporej wiedzy i umiejętności. Nie zalecamy również kupna tanich zamienników, ponieważ ich jakość pozostawia wiele do życzenie. Na naszym sklepie internetowym Korbanek oferujemy oryginalne części oraz sprawdzone zamienniki najwyższej jakości, wszystko po to aby sprostać oczekiwaniom naszych klientów.